Pandemi ile başlayan enerji krizi, maliyetleri üst düzeye çıkardı. 2024’e kadar küresel lojistik sektörü büyüklüğünün 6.88 trilyon Avro’yu geçmesi bekleniyor.
Pandemi ve Rusya- Ukrayna savaşı nedeniyle başlayan enerji krizi, lojistik maliyetleri de en üst seviyeye çıkardı.
2024 yılına kadar küresel lojistik sektör büyüklüğünün 6.88 trilyon Avro’yu geçmesi bekleniyor. Türkiye mal ihracatı ile birlikte büyüyerek uluslararası lojistik gelirlerini 2025’de 20 milyar dolara, 2030’da 30 milyar dolara yükseltmeyi amaçlıyor. Küresel lojistik sektörü büyüme sinyalleri vermeye devam etse de küresel sorunlar maliyet kalemlerini artırarak sektörü de olumsuz etkiliyor.
DEMİRYOLU GELİŞMELİ
Türkiye’nin hizmet ihracatında büyük paya sahip olan lojistik sektörünün öne çıkan gider kalemleri arasında navlun fiyatları dışında yakıt fiyatlarındaki artış, döviz kurlarındaki yükseliş, yol ve geçiş ücretleri, lastik/yedek parça fiyatlarındaki artış öne çıkıyor.
Uzmanlara göre bu sorunların çözümü için intermodal taşımacılığın geliştirilmesi, demiryolunun karayoluna alternatif bir taşıma moduna dönüştürülerek hem iç pazarda hem de dış ticaretteki payının artırılması ve böylelikle karayolu üzerindeki baskının azaltılması gerekiyor. Limanların demiryolu bağlantılarının yapılması, doğu-batı yönünde kesintisiz demiryolu taşımacılığının yapılabilmesi, OSB’lerin demiryolu ile limanlara bağlanması önemli gündem maddeleri olmalı. Transit taşımacılığın artırılması, Türkiye’nin transit ticaret merkezi haline getirilmesi, sektöre yönelik yatırımlara destek verilmesi ve çevre dostu teknolojilere yatırım yapılması da önem arz ediyor.
Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) Yönetim Kurulu Başkanı Ayşem Ulusoy’a göre, dünya genelinde rekabet ortamı teknolojik atılımlarla artıyor. Ulusoy, “Pandemi süreci bizlere gösterdi ki tek bir pazara bağlı kalmak doğru değil. Yeni pazarlar bulmak ekonomiyi canlı tutmak adına çok önemli. Ülkemizin jeopolitik konumuyla denizyolu ve havayolunda belirlenen ülkelere ulaşmada avantajlı bir durumdayız. Lojistik sektörünün yeni rotalar için teşvik edilmesi hedefler arasında yer almalı. Ticaret Bakanlığı’nın da bir süredir üzerinde çalıştığı Türkiye’nin ihracat menzilinin 2 bin kilometreden, 8 bin 500 kilometreye çıkarılması hedefi söz konusu” dedi.
DİJİTALLEŞMEYE UYUM SAĞLANMALI
Avrupa Yeşil Mutabakatı’na uyum sürecinde Türkiye tarafından 2021 Temmuz’da “Yeşil Mutabakat Eylem Planı” adıyla genelge yayınlandı. Bununla ulaşımda seyahat sürelerinin azaltılması, mevcut yol kapasitelerinin etkin kullanılması, enerji verimliliği sağlanması ve çevreye verilen zararın azaltılması gibi amaçlar yer alıyor.
Lojistik sektörünün bu hedeflere ulaşması için kamunun destek, teşvik ve yatırımlarla yol haritasını belirlemesi ve topyekûn bir hareketin her alanda hayata geçirilmesi gerekiyor. Şirketlerde araç dönüşümlerine yapılan yatırımlar başta olmak üzere dijitalleşmeye uyum sağlayacak nitelikli insan gücünün yetiştirilmesi, alternatif yakıtlar ve daha az atık üretmek üzere geri dönüşüm bilincinin yaratılması gerekiyor.
TÜRKİYE’YE LOJİSTİKTE RUSYA DOPİNGİ
Lojistik Güven Endeksi, yılın ikinci çeyreğinde yüzde 6 düşerken pozitif görünümünü korumaya devam etti. Türkiye’de ise taşımacılıkta Rusya’nın transit noktası olması sayesinde yüzde 20 arttı. KPMG Türkiye ile İstanbul Üniversitesi Ulaştırma ve Lojistik Fakültesi iş birliğiyle hazırlanan Lojistik Güven Endeksi 2021’in ikinci çeyreğiyle karşılaştırıldığında ise yıllık yüzde 13’lük bir düşüşe işaret ediyor.
KPMG Türkiye Taşımacılık Sektör Lideri Yavuz Öner, “Lojistik Güven Endeksi, temkinli düşüş trendini sürdürüyor. Pandeminin etkilerinden sonra Ukrayna-Rusya savaşı nedeniyle tedarik zincirinde değişimler yaşandı. Yakıt maliyetleri dünya genelinde yükseldi. Türkiye’de ise taşımacılık sektörünün uzun vadede olumlu bir tablo çizdiği söylenebilir. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın açıklamalarına göre, 2022 yılının ocak-haziran döneminde ülkemizden yapılan uluslararası taşıma sayısı, geçen yılın ilk yarısına kıyasla yüzde 20 artış göstererek 820 bin seferi aştı. Rusya’nın ambargolar sonrası Türkiye’yi transit bir merkez olarak kullanması bu sayıları olumlu etkiliyor” dedi.
