Türkiye’nin otomobili Togg, önceki gün otomotiv basının önde gelen temsilcilerini Gemlik üretim kampüsünde ağırladı. Gazeteciler olarak üretim tesislerini yerinde inceleme fırsatı bulurken, Togg araçları da ilk kez test ettik.
Tesis gezisi ve test sürüşünün ardından Togg CEO’su Gürcan Karakaş, sorularımızı yanıtladı. Togg yöneticileri, üretim tesislerini otomotiv basınına gezdirerek, 29 Ekim’deki açılışın ardından sosyal medyada tesis görüntülere istinaden ortaya atılan ‘henüz bir üretim bandı yok’ iddialarını da çürütmüş oldu. 29 Ekim’de resmi açılışı yapılan Togg Teknoloji Kampüsü’nde üretim başlamış durumda. Son teknolojilerle donatıldığı dikkat çeken tesiste, çalışanların isimlerinin konulduğu 250 civarında robot çalışıyor. Robotlardan birine de CEO Gürcan Karakaş’ın ismi verilmiş. Tesiste, bugüne kadar 100’ün üzerinde araç üretildi. Togg, şu anda seri üretim bandından inen cihazlarını sertifikasyon ve homologasyon süreçleri için yurtdışındaki akredite test merkezlerine gönderiyor. Cihazlar, 16’sı yeni regülasyon olmak üzere 92 farklı teste tabi tutuluyor. Teste gönderilen araç sayısı aralık sonu itibarıyla 165 olacak. Cihazlar testlerini tamamlayıp tip onaylarını alacaklar. CEO Karakaş, tip onaylarının alınmasının ardından yüksek adetli seri üretimin başlayacağını ifade etti. Şubat 2023’te ön sipariş alınacak, mart ayı sonunda da Togg akıllı cihazı yollarda olacak.
3 dakikada bir araç üretecek
Gezi sırasında sosyal medya düşen görüntülerin hangi açıdan olduğunu da görme fırsatım oldu. Bir Togg çalışanının çektiği video görüntüleri, üretim bandının hemen yanındaki banttan inen araçların teste gönderilmek için bekletildiği alan. Diğer yandan, Togg yetkililerinden edindiğim bilgiye göre, paylaşımı yapan da banttan inen bu aracı sosyal medyasında ‘gururla’ paylaşmış. Video çarpıtılarak farklı şekilde aktarılmış.
2023 yılında C-SUV modelinin üretimine başlayacak olan Togg, gelecek yıl 20 bin araç üretecek. 2025’in ilk yarısında ise Sedan modelinin üretime dahil edilmesiyle 100 bin adetlik üretime ulaşılacak. 2025 yılından itibaren 3 dakikada bir Togg üretimi gerçekleşecek. 15 seneye yayılan 3,5 milyar Euro’luk bir yatırım sonunda Togg, 5 model ile yıllık 175 bin araç üretim kapasitesine ulaşacak.
Peki, yapılan test sürüşlerinde beğeniyle karşılanan bu C-SUV araçlar piyasada nasıl rekabetçi olacak? CEO Gürcan Karakaş’ın toplantı kapsamında vurguladığı en önemli konulardan biri de bu oldu. Togg araçları, teknik performansından öte, sunduğu tüketici deneyimi ve yarattığı ekosistem ile fark yaratmayı hedefliyor. Togg, bir otomobil markası değil bir teknoloji şirketi olarak öne çıkmak istiyor. Aracın pazarlama stratejisinde de otomobilden çok yaratılan ekosistem ve deneyim ön planda tutuluyor. Karakaş, bu konudaki vurguyu, “Çok fazla otomobille ilgili soru soruluyor. Oysa ki, ben daha değerli kısmını anlatmaya çalışıyorum sizlere. Ne olur bunları tartışalım, ülkenin geleceği burada teknolojide, metal yığınında değil” şeklinde anlatıyor. Çünkü Karakaş’a göre 15 yıl sonra, birkaç marka dışında satışta otomobil kısmı ikinci planda kalacak. Sunulan deneyim ve teknoloji rekabette öne çıkacak. Tıpkı telefonda olduğu gibi. İşte tam da bu sebeple Togg, tedarik ve iş ortaklığında start-up’lara öncelik veriyor. 300’den fazla start-up ile görüşen Togg, bunların 19’u ile çalışıyor. Karakaş, “Bütün bunlar otomobilin A noktasından B noktasına yolculuk yapılan bir araç olmaktan çıkıp, yeni bir hayat alanı olduğunun ipuçlarını veriyor. Üstelik bunlar yarından sonranın değil, bugünün ve yakın geleceğin teknolojileri olarak hayatımıza giriyor” sözleriyle anlatıyor bu dönüşümü.
Teknolojinin ve paradigmaların değiştiği bu dönemlerde yeni oyuncular için yeni fırsatlar ortaya çıktığını vurgulayan Karakaş, “Togg bu döneme ‘YeniLig’ diyor. YeniLig’in başarılı oyuncuları da yeni nesil teknolojileri kullanıcıları merkeze alarak geliştiren şirketler olacak. Togg, YeniLig’in iddialı oyuncularından biri” diyor. Peki, YeniLig’de hangi teknolojiler ön planda? Karakaş, bu teknolojileri, Oyunlaştırma, siber güvenlik, büyük veri ve veri analitiği, sensör teknolojileri, fintek ve blok zinciri olarak sıralıyor.
Karlılığı ek ürünlerle sağlayacak
Togg, 175 bin adetlik üretim adediyle nasıl karlı bir şirket olacak? Karakaş, bu noktada da otomobilden sağladıkları gelirden çok sundukları ek ürünler ve hizmetlerden gelir elde edileceğine işaret ediyor. Öncelikle Togg’un teknoloji merkezinin şirketleştirilmesi hedefleniyor. Çünkü Togg’un geliştirdiği ürünlere dışarıdan bir talep var ve bu fırsata dönüştürülmek isteniyor. Öte yandan Togg, Farasis ile yüzde 50 ortaklıkla Türkiye’de batarya üretiliyor. CEO Karakaş, ihtiyaçlarının üzerinde üretim yaptıklarına dikkat çekerek, “hem yurt içinde hem de yurt dışında farklı otomotiv üreticileri ile görüşüyoruz. İmza aşamasına geldiğimiz şirketler de var. Çünkü elektrikli araçlara geçiş hızlanırken birçok marka batarya üretimi yapmıyor. Hücre bu işin en önemli kısmı ve biz bunu da yapıyoruz” diyor. 2023 sonu itibarıyla Togg için toplamda 1,8 milyar Euro’luk kaynak harcanacak. Bu kaynağa akıllı cihaz, kampüs ve teknoloji geliştirmek için yapılan yatırımlar da dahil. Togg şu anda 4 milyar 336 milyon 274 bin lira ile Türkiye’de mobilite alanında faaliyet gösteren şirketler arasında ödenmiş sermayesi en yüksek şirket.
Borsaya açılma da gündemde
Togg, borsaya açılmak için de hazırlık yapıyor. Karakaş, bu konuda “Her profesyonel şirketin büyümesini daha ileri bir noktaya götürmek için bu noktaya gitmesi lazım. Biz de buna hazırlanıyoruz. Yurt dışında planlıyoruz” dedi.
Satışta öncelik kamu değil, tüketici olacak
Şubat 2023 yılında ön siparişe açılacak ve martta yollara çıkacak Togg araçlarda öncelik perakende müşterisine verilecek. Kamudan yoğun talebi gören birçok tüketici, ilk yıldan 20 bin adet üretileceği açıklanan Togg araçlarında öncelik alamamaktan endişe ediyordu. Bu konuda CEO Gürcan Karakaş, “Satışta önceliğimiz kamu ve kurumsal şirketlerden önce perakende müşterisi olacak. Ön sipariş herhangi bir ayrım gözetmeksizin tamamen online başvuru ile olacak” dedi. Kamunun 15 yıl içerisinde 30 bin adetlik alım garantisi var. Ancak Togg, en fazla yıllık 2 bin adet kamu satışı yapacak, öncelik bireysel tüketicide olacak. Diğer yandan daha önce açıklandığı gibi, Togg satışı online olacak. Togg’un bayi ağı olmayacak, deneyim merkezleri ve satış noktası olacak. Deneyim merkezlerinin ilkini Zorlu Center’da açan Togg, bu sayıyı 2023 yılı sonuna kadar 12’ye, 2025 yılında da 35 noktaya çıkaracak. Şirket aynı zamanda kullanıcıların taleplerine göre esnek teslimat noktaları oluşturmak üzere de çalışmalarını sürdürüyor. Karakaş, aracın fiyatı konusunda C-SUV segmentindeki benzinli ve elektrikli araçlarla rekabet edecek bir fiyatta olacağını söyledi. Karakaş, Togg’a özel teşvik istemediklerinin, elektrikli araç ekosisteminin gelişimine öncelik verdiklerini söyledi.
SERVİSTE İŞBİRLİĞİNE AÇIK
Togg’da en çok merak edilen konulardan biri de satış sonrası ve servis hizmeti. Togg, 29 Ekim’deki fabrika açılışında servis hizmetini kendi bünyesinde vereceğini açıklamış ama detay vermemişti. CEO Gürcan Karakaş, “2023 yılında 25 satış sonrası deneyim merkezi (servis) açacak olan Togg, 2025 yılında 30 adet sabit servis noktasına sahip olacak. Şirketin 2023 yılında 8 adet olacak mobil servis hizmet aracı sayısı da 2025 yılında 40’ın üzerine çıkacak” bilgisini paylaştı. Karakaş, Bosch gibi farklı markalarla servis konusunda işbirliğine açık olduklarının da sinyallerini verdi. Öte yandan Togg, kullanıcılarına uçtan uca online/dijital deneyim sağlamak üzere hem Togg mobil uygulamasını hem de yapay zekâ destekli dijital asistanı ToggCare’i devreye sokacak.
İHTİYAÇ HALİNDE B SUV ÖNE ÇEKİLECEK
203’te C-SUV, 2024 ise Sedan modellerinin daha sonra ise C segmentte Hatchback, MPV ve B segmentte ise SUV modellerinin satışa sunulması bekleniyor. B segmenti Togg’un 2027 yılında piyasaya sunulacağı açıklanmıştı. Ancak tüketiciler görece daha ulaşılabilir olan B SUV Togg’un üretiminin öne çekilip çekilmeyeceğini soruyordu. Karakaş bu konuda, “Pandemiden önce B segmentinde bir azalma vardı. Talep C segmentinden D segmentine kayıyordu. Bu ne kadar kalıcı olacak göreceğiz. Esnek bir üretim yapımız var. Şimdilik planımızda yok ama gerekirse B SUV aracın üretimini erkene çekecek altyapımız var” dedi.
Gemlik’te üretilecek Togg marka araçlar, rakam ile adlandırılacak. Ayrı bir isim olmayacak.
Batarya 8 yıl garantili olacak.
