Türkiye’nin geleneksel ihracat pazarları arasında yer alan Mısır, son zamanlarda siyasi ve ekonomik çalkantılar yaşıyor. Bu durum neticesinde bazı ürünlerde ithalat kısıtlamasına giden Mısır, anti damping uyguladığı plastik ve çelik ürünlerinde alımlarını yavaşlatmaya başladı. Bunun yanı sıra yaşadığı ekonomik sorunlar nedeniyle ödeme güçlüğü yaşayan Mısır, Türk ihracatçılarını da endişelendiriyor. Sektör temsilcileri Mısır’da ciddi bir alacak sorunu yaşadıklarını belirterek, ödemelerin geciktiğini bu durumun da firmaları olumsuz etkilediğini söylüyor.
Tüm sorunlara rağmen Mısır’da ciddi bir potansiyel olduğunu, kimyevi ürünler ve tekstil gibi sektörlerde yatırım fırsatlarının da bulunduğunu kaydeden ihracatçılar iki ülkenin masaya oturarak iş insanlarına güvence vererek kolaylık sağlamaları halinde barter sisteminin de hayata geçirilmesinin faydalı olacağını düşünüyor.
İki ülkenin ticari ilişkilerinin gelişmesi için Ticaret Bakanlığı koordinasyonu ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) organizasyonuyla 22- 24 Ağustos tarihleri arasında Mısır’a Fiziki Ticaret Heyeti düzenlenmişti. Edindiğimiz bilgilere göre, bu ziyaretin ardından iki ülke bakanlık ve iş insanları düzeyinde karşılıklı heyetler devam edecek.
“İlişkilerin geliştirilmesi gerekiyor”
Son 5 yılda Türkiye’nin Mısır’a ihracatının arttığı görülüyor. 2017 yılında 2,5 milyar dolar ihracat yapılan ülkeye 2018’de 3,2 milyar dolar, 2019’da 3,5 milyar dolar, pandemi yılı 2020’de 3,1 milyar dolar, geçen sene ise 4,5 milyar dolarlık ihracat yapıldı. Yılın ilk 7 ayında da yapılan ihracat yaklaşık 2,6 milyar dolar oldu.
Mısır’ın yakın zamanda yeni ithalat kısıtlamalarını devreye aldığını hatırlatan TİM Başkanvekili ve İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Başkanı Adil Pelister, “Alt sektörlerimizde en fazla ihracatı plastikler ve mamullerinde gerçekleştiriyoruz. Burada da hammadde ürünlerinden ziyade tüketiciye yönelik nihai ürünlere yapılan kısıtlamaların olduğunu görüyoruz. Mısır ile ticaretimiz bizim için önemli. Mısır’daki Türk yatırımları önem arz ediyor, kimya sektörü olarak Mısır’da yapılan yatırımların artabilmesi için özellikle döviz kurlarının orada durağan olması gerekiyor. Mısır ile aramızdaki politik ve ekonomik ilişkiler mutlaka geliştirilmeli” dedi.
Gümrükte sorun var, yatırımda fırsat!
Mısır’a yapılan ihracatta son yıllarda dönem dönem sıkıntılar yaşandığını ifade eden İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı Ahmet Öksüz de, şöyle devam etti: “Mısır ekonomisi, tekstil sektörümüz ve Mısır’da yatırım yapan işletmelerimiz için ayrı bir öneme sahip. Yakın zamanda sektördeki firmalarımızın temsilcilerinden gümrüklerde sorun yaşadıklarına ilişkin bilgiler alıyoruz. IMF ile kredi anlaşması yapacak olan Mısır’a tekstil sektörü ihracatımızın 450 –500 milyon dolar seviyelerinde olacağını öngörüyoruz. Çünkü IMF’den alacağı kredi neticesinde Mısır’da işçilik ve diğer üretim giderlerinin azalmasıyla birlikte Türkiye’den özellikle tekstil gibi ara malı ürünleri ithalatının çok daha artacağını öngörüyoruz.”
Para transferinde problem var
Sektör olarak, siyaseten kötü ilişkilerin olduğu dönemde bile Mısır’la ticaretlerinin devam ettiğini vurgulayan İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İHBİR) Başkanı Kazım Taycı ise, “Ancak, Mısır’a ihracat yapan ihracatçılarımızın ciddi manada alacak sorunu var. Karşı taraftaki insanlar, bildikleri güvendikleri insanlar. Fakat kişiler döviz gönderemiyor. Bu konuda üyelerimizde epey sıkıntı yaşayanlar var. Bununla ilgili herhangi bir gelişme yok, en son ziyaret akabinde de şu ana kadar bir değişim olmadı. Hala transferlerde bir problem var. Mısır hükümeti, uzun zamandan beri ithalatı engelleyip kendi üretimini artırmak için bir faaliyet içerisindeler” diye konuştu.
Mısır’da avantajların bulunduğunu, ABD başta olmak üzere birçok ülkeye vergi avantajının olduğunu kaydeden TİM Başkanvekili ve Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB) Koordinatör Başkanı Ahmet Fikret Kileci, “TİM olarak ilk adımı attık. Tekstil, otomotiv, çelik, kimya, en başarılı sektörleriz arasında. En büyük sorumuz ise paranın dönüşü. Bir akreditif 6-7 sonra açılıyor. Ödeme sorunu mevcut. Ancak ihracatımız karşılığında ihtiyacımız olan ürünleri alabiliriz. Bakanlıklar düzeyinde atılacak adımlarla yeni işbirlikleri oluşabilir. Biz ürünümüzü devlet güvencesi ile satarız, bunun karşılığında Mısır pamuğu gibi stratejik ürünün ithalatı sağlanır. Bu işbirliği zamanla oluşabilir. İlişkileri doğru planlarsak ticaretimiz de büyür. Nihayetinde Mısır, Afrika’ya açılan kapı” ifadelerini kullandı.
İhracatçılara seçim uyarısı
Mısır’ın ciddi bir döviz krizi içinde olduğuna değinen Armatür, Valf, Musluk, Tesisat Ekipmanları ve Vana Sanayicileri Derneği Başkanı Gökhan Turhan, “Serbest piyasada elinde döviz bulundurmak yasak. Dövizi bulmaları da, açıktan ödemeleri de zor. İthalat için sadece akreditif yolu ile ödeme yapmak ve merkez bankasına da onaylatmak zorundalar. IMF ile görüşme halindeler. IMF ile anlaşmaları halinde hükümetin prestij kaybederek seçimlerde hüsrana uğrayacağı konuşuluyor. Bu süreçleri ihracatçılarımızın yakından takip ederek, tedbirli davranmaları iyi olacaktır. TİM ile yaptığımız heyette Mısır’ın bizim için çok önemli ve stratejik bir pazar olabileceğini gördük. Afrika’ya açılma noktasında önemli” dedi.
