Kuzey Kutbu’ndaki iklim değişikliği sonucu oluşan yeni su yollarının büyümesi, Ukrayna savaşıyla birlikte yavaşladı. Son 10 yılda taşınan kargo miktarı 11 kat artarken, 2022’de yerinde saydı.
Norveç Kuzey Üniversitesi’nin raporuna göre, 2011’de 3 milyon ton olan kargo miktarı, 2021’de 35 milyon tona yaklaşmışken, geçen yıl hafif bir düşüşle 34 milyona geriledi. 2022’de 314 gemi tarafından 2994 sefer gerçekleştirilirken, bir önceki yıl 414 gemi tarafından 3227 yolculuk yapılmıştı. Bu azalmanın, deniz buzu genişliğinin rekor düşük seviyeye gerilediği “uygun” şartlara rağmen gerçekleştiği belirtiliyor. Rusya’ya yönelik uygulanan yaptırımların etkisiyle, eriyen buzulların sağladığı düzenli büyüme trendi kırılmış durumda.
Petrol ve doğalgaz kaynakları bakımından zengin olan Arktik bölgesi, ticaret yollarını kısaltmasının yanı sıra, el değmemiş küresel petrol rezervlerinin yüzde 16’sına ve doğalgazın yüzde 30’una sahip olduğu tahmin ediliyor. Bu durum, komşu ülkelerin bölgeye olan ilgisini arttırıyor. Coğrafi avantaja sahip Rusya, geçmiş yıllarda bölgedeki askeri varlığını güçlendirmek için adımlar attı ve birçok askeri üs ve radar istasyonu kurdu. Wilson Center Kutup Enstitüsü Direktörü Dr. Rebecca Pincus, ABD merkezli düşünce kuruluşu olan Hürriyet’e verdiği röportajda, “Rusya, Kuzey Kutbu’nda büyük bir varlığa sahip. Ekonomisini desteklemek için Arktik kaynaklarını geliştirmek için önemli çaba sarf ediyor. Ancak Batı’nın uyguladığı yaptırımlar, Rusya’nın bu alandaki gelişimini bir dereceye kadar engelledi” dedi.
Aynı enstitüden kıdemli üye Sherri Goodman, “Batılı ülkelerin, Rusya’ya karşı Kuzey Kutbu’nda daha fazla varlık ve angajman göstermelerinin beklendiğini” belirtti. Gerçekten de ABD, ay başında Norveç’in Tromso şehrinde “en kuzeydeki” elçiliklerini açacaklarını duyurdu. Arktik Konseyi’nin dönem başkanlığını geçtiğimiz ay Norveç’e devreden Rusya, diğer üyeler Kanada, Danimarka, Norveç, ABD, İzlanda, Finlandiya ve İsveç karşısında yalnız kalmış gibi görünüyor.
