2024 yılında da tüketim malı ithalatındaki artış hız kesmeden devam ediyor. Özellikle otomobil ithalatı, bu yükselişin başını çekiyor. Ocak-Temmuz döneminde Türkiye’nin tüketim malı ithalatı, bir önceki yılın aynı dönemine göre %13,7 artarak 34,6 milyar dolara ulaştı. Bu artış, toplam ithalatın %15’ini oluşturarak dikkat çekici bir seviyeye geldi.
Otomobil İthalatı Zirvede
Türkiye, otomobil ithalatında ciddi bir yükseliş trendi içinde. Özellikle son yıllarda iç piyasadaki talebin artması ve döviz kuru dalgalanmaları, bu süreci hızlandırdı. 2023’te otomobiller başta olmak üzere tüketim malları ithalatı dikkat çekici oranlarda artış gösterdi. 2024 yılı Ocak-Temmuz döneminde de benzer bir eğilim sürerken, tüketim malı ithalatının ihracata oranı %57,6’ya yükseldi. Bu oran, 2013 yılında %52 seviyesindeydi, ancak yıllar içerisinde düşüş göstererek %30-40 bandında seyretmişti. 2023’te ise tüketim malı ithalatındaki patlamayla birlikte yeniden %50’lerin üzerine çıktı.
İmalat Sektöründe Yoğunlaşma ve Tüketim Malı İthalatı
Türkiye, imalat sektöründe güçlü bir ülke olarak yatırım malları ve hammadde ithalatında yoğun bir faaliyet gösteriyor. Ancak, tüketim malı ithalatı genellikle sınırlı düzeydeydi. Dönemsel olarak yatırımların artışı veya Türk Lirası’nın değerli olduğu dönemlerde, otomobil, cep telefonu ve diğer elektronik ürünlerin ithalatında artış yaşanabiliyor. Özellikle 2023 yılında yaşanan %56,3’lük artış, bu trendin en çarpıcı örneği olarak öne çıkıyor. 2024 yılında ise bu artışın devam etmesi, ithalat hacminin 50 milyar dolar sınırını aşacağı beklentilerini güçlendiriyor.
Bir Rekor Yılına Doğru: 50 Milyar Dolar İthalat Bekleniyor
Tüketim malı ithalatı, 2013 yılında 33,6 milyar dolar seviyesindeyken, 2019’da 21,2 milyar dolara kadar gerilemişti. Ancak 2023’te bu rakam 47,7 milyar dolara çıktı ve 2024’te de bu artışın sürmesiyle 50 milyar dolar sınırının aşılması bekleniyor. Otomobil ithalatı bu artışta başı çekerken, son dönemde otomobil birim fiyatlarında yaşanan artış da dikkat çekici bir unsur oldu. TÜİK birim fiyat endeksine göre, 2019-2023 yılları arasında tüketim mallarındaki genel birim fiyat artışı %19,9 olurken, otomobillerde bu oran %23,1’e ulaştı.
İthalatta En Yüksek Artış Otomobil ve Gıda Ürünlerinde
2013-2023 döneminde tüketim malı ithalatı genel olarak %42,85 oranında arttı. Bu dönemde en büyük artış %95,08 ile işlenmiş gıda ürünlerinde yaşanırken, otomobiller %87,15 artışla ikinci sırada yer aldı. 2023’te binek otomobillerde ithalat artışı %127,95 gibi yüksek bir seviyeye ulaştı. Türkiye’nin güçlü bir imalat gücüne sahip olduğu beyaz eşya gibi dayanıklı tüketim mallarında da ithalat %55,89 oranında artış gösterdi.
2024 Yılı Ocak-Temmuz Dönemi Raporu
2024 Ocak-Temmuz döneminde tüketim malı ithalatı %15,7 oranında arttı. Dayanıklı tüketim mallarında bu artış %73,82 gibi yüksek bir orana ulaştı. Otomobil ithalatında ise 2023’teki rekor seviyeden sonra %4,02 oranında daha sınırlı bir artış kaydedildi. İşlenmemiş gıda ithalatında ise %13,76 oranında gerileme yaşandı; bu, ithalat artışının yavaşladığı tek ürün grubu oldu.
Yeni Trendler ve Fiyat Artışları
Tüketim malları ithalatındaki bu artış, sadece miktar bazında değil, aynı zamanda fiyat artışları açısından da önemli. Otomobil fiyatlarının yükselmesi, özellikle yüksek fiyatlı lüks araç ithalatında Türkiye’nin dikkat çeken bir pazar haline gelmesine yol açtı. Bunun yanında, teknolojik ürünlerde de ithalat talebinin güçlü bir şekilde sürdüğü görülüyor. Cep telefonları, bilgisayarlar ve diğer elektronik ürünler, Türk tüketicisinin artan talepleri doğrultusunda ithalatın en çok büyüyen kalemleri arasında yer alıyor.
Sonuç olarak, Türkiye’nin tüketim malı ithalatındaki artış, otomobiller başta olmak üzere birçok sektörde etkisini göstermeye devam ediyor. 2024 yılı sonunda ithalat hacminin 50 milyar doları aşması beklenirken, özellikle döviz kuru ve fiyat artışları ithalat eğilimlerini belirleyen en önemli faktörler olacak.
