2024 ABD başkanlık seçimleri, deniz taşımacılığı endüstrisinin geleceğini şekillendirme potansiyeline sahip. Özellikle Donald Trump’ın yeniden seçilme ihtimali, ticaret savaşlarının yeniden alevlenmesine ve konteyner taşıma maliyetlerinin artmasına yol açabilir. Bu durum, deniz taşımacılığına dair stratejilerin ve tedarik zincirlerinin yeniden gözden geçirilmesini zorunlu kılıyor.
Son yapılan analizler, Trump’ın olası zaferinin, daha önceki dönemlerde uyguladığı gümrük tarifeleri ve ticaret politikaları nedeniyle konteyner taşımacılığı pazarında daha fazla kesintiye yol açabileceğini gösteriyor. Eğer Trump, 5 Kasım’da seçilirse, ABD’ye gelen tüm ithalatlara %20 oranında genel gümrük tarifesi uygulaması bekleniyor. Özellikle Çin’den gelen ürünler için bu oran %60’a kadar yükselebilir. Drewry’nin konteyner araştırma yöneticisi Simon Heaney, “Bu tür vergilerin nihayetinde ABD tüketicileri tarafından ödeneceği ve bu durumun, Çin’den gelen konteyner ithalatına olan talebi düşüreceği” öngörüsünde bulundu.
Navlun Fiyatlarının Tarihi Dönüşümü
Trump’ın ilk döneminde uygulanan tarifeler, 40 fitlik konteynerlerin navlun fiyatlarını 2018 yılında 1,340 dolardan 2,692 dolara çıkarmıştı. Ancak bu fiyatlar, 2019’un başlarında 1,679 dolara geriledi; yine de, bu rakam 2018 yılının ortasındaki fiyatların %25 üzerinde kaldı. Bu dalgalanmalar, deniz taşımacılığı sektörü için belirsizlik yaratmaya devam ediyor.
Ticaret Politikalarının Geleceği
Trump’ın kampanyası sırasında önerdiği tarifelerin fiyat artışlarına yol açmayacağına dair iddiaları dikkat çekiyor. Heaney, Trump’ın yaklaşımını “aşırı” olarak değerlendirirken, hem Trump hem de Demokratik aday Kamala Harris’in korumacı eğilimlerini kabul etti. Harris, Trump’ın tarifelerini “ulusal satış vergisi” olarak tanımlasa da, kazanması durumunda mevcut tarifeleri geri alması beklenmiyor. Bunun yerine, Harris yönetiminin yeni tarifeler yerine ABD sanayisini güçlendirmek amacıyla sübvansiyonlar getirebileceği düşünülüyor.
Tedarik Zincirinde Yeni Dinamikler
Tedarik zincirindeki değişiklikler, yalnızca olumsuz sonuçlar doğurmayabilir. Trump’ın ilk döneminde uygulanan tarife politikaları, konteyner gemileri aracılığıyla ABD’ye daha fazla tedarik zinciri çeşitlenmesini teşvik etti ve bu durum, Çin’in pazar payında büyük bir erozyon yaşanmasına yol açtı. Heaney, “Ticaretin daha fazla çeşitlenmesi, konteyner taşımacılığı açısından bir sorun değildir. Aksine, üretimin daha fazla parçalanması, ara parçaların taşınmasını artırarak olumlu bir durum yaratır,” dedi.
Çin’in Pazar Payında Düşüş ve Yeni Fırsatlar
ABD konteyner ithalatındaki Çin’in payı, Trump’ın ilk döneminden önce %40’tan 2024’ün ilk sekiz ayında %27’ye düşerek yaklaşık 13 puan azaldı. Bu dönemde Vietnam, ABD ithalatındaki payını %44’e çıkararak iki katına çıkardı. Seçim sonucuna bağlı olarak, Drewry, ABD’nin tedarik zincirlerini Çin’den uzaklaştırmaya devam etmesini bekliyor.
Ancak, korumacı politikaların artması durumunda konteyner pazarında sorunlar yaşanabileceği ifade ediliyor. Drewry’nin araştırmasına göre, ABD limanlarındaki yüklemeler, konteyner pazarındaki en önemli büyüme motoru olarak öne çıkıyor. Ancak bazı aşırı politikaların hayata geçirilmesi durumunda, bu büyüme eğilimi tehlikeye girebilir.
Karbonsuzlaşma Çabaları ve İklim Politikaları
Dünyanın en büyük konteyner taşımacılık şirketlerinden Akdeniz Taşımacılık Şirketi (MSC) üst düzey yöneticileri, Trump’ın yeniden seçilmesinin sektördeki karbonsuzlaşma çabalarını zorlaştırabileceği konusunda endişelerini dile getirdi. Trump’ın ikinci döneminde iklim yasalarının gevşetilmesi ve yenilenebilir enerji kullanımına yönelik vergi teşviklerinin kaldırılması bekleniyor. Bu durum, düşük karbonlu alternatiflerin az ve pahalı olduğu düşünüldüğünde, deniz taşımacılığı firmaları için büyük zorluklar yaratabilir.
Sonuç olarak, 2024 ABD başkanlık seçimleri, deniz taşımacılığı endüstrisi için hem fırsatlar hem de tehditler barındıran bir dönüm noktası olabilir. Sektör oyuncuları, değişen ticaret politikalarına ve uluslararası ilişkilerdeki dinamiklere hazırlıklı olmalı, stratejilerini buna göre şekillendirmelidir.
